Centrum Dawnych Technik Garncarskich powstało w ramach projektu „Centra
dawnych rzemiosł na szlaku Via Fabrilis” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Interreg Republika Czeska – Polska 2019-2022.

/
Muzeum Miejskie w Jaroměřu. Dom Wenkego

W latach 1910-1911 wybudowano w Jaroměřu unikalny jak na owe czasy dom handlowy firmy A. Wenke i Syn, tzw. dom Wenkego, który dziś jest siedzibą Muzeum Miejskiego w Jaroměřu.

Firma Alberta Wenkego została założona w 1882 roku i początkowo zajmowała się produkcją bardzo specyficznych i oryginalnych towarów z muszelek oraz ozdobnych opakowań. Z czasem poszerzyła działalność o sprzedaż galanterii.

W 1905 roku umiera założyciel firmy, Albert Wenke, a przedsiębiorstwo przejmuje jego syn Josef. W 1909 roku kupuje wolną działkę między domami nr 81 i 91 z zamiarem wybudowania nowoczesnego domu towarowego, który zapewniałby komfort zarówno kupującym, jak i pracownikom. Na początku 1910 r. otrzymuje od miejscowego budowniczego, a zarazem swojego szwagra Josefa Mášy dwa projekty budowlane. W kwietniu do współpracy zaprasza także trzydziestoletniego wówczas architekta Josefa Gočára (1880-1945), który miał duży wpływ na projekt nowego budynku.
Uroczyste otwarcie nowego domu handlowego A. Wenke i Syn odbyło się 4 maja 1911 roku. Jego asortyment poszerzono o sprzedaż obuwia (przedstawicielstwo firmy Bat’a), artykułów gospodarstwa domowego, sprzętu metalowego, zabawek, artykułów piśmienniczych, wózków dziecięcych i innego sprzętu domowego. Na tyłach nowego budynku urządzono również salon motoryzacyjny, w którym oferowano samochody marki Aero oraz motocykle marki Indian.

Wyjątkowości budynkowi dodaje oryginalna, odnowiona i działająca winda, która służyła do transportu towarów i klientów na pierwsze i drugie piętro obiektu.

Budynek zbudowany jest z żelbetowego szkieletu wypełnionego cegłą. Elewacja frontowa jest zawieszona na konstrukcji budynku. W ten sposób Josef Gočár wyprzedził o kilka lat francuskiego architekta Le Corbusiera. We wnętrzu zastosowano tylko czarne i szare ornamenty na białym podłożu. Do oddzielenia stref sprzedaży na drugim piętrze, doświetlenia drzwi na taras i do wypełnienia świetlików w korytarzu użyto – po raz pierwszy w Czechach – luksferów.

Dom handlowy rodziny Wenke przetrwał wielki kryzys gospodarczy lat trzydziestych, niestety kosztem kredytów i pożyczek, których rodzina po zakończeniu kryzysu nie była już w stanie spłacić. W 1938 roku sprzedano oba domy na Husovej třídzie na aukcji. W czasie II wojny światowej były dom towarowy służył jako stołówka dla pracowników sąsiedniej fabryki Polický-Ricker, a w 1946 roku jego właścicielem zostało miasto Jaroměř. Od 1947 roku Dom Wenkego jest siedzibą Muzeum Miejskiego i Galerii.

W 2017 roku obiekt został uznany za narodowy zabytek kultury, a w następnych latach przeszedł gruntowny remont. Nowa interaktywna wystawa stała składa się z kilku części:

Duża sala na parterze przywołuje na myśl dom towarowy z epoki. Znajduje się tu bogata kolekcja oryginalnych towarów firmy. Ekspozycję uzupełniają teksty o historii rodziny Wenke i architekta Josefa Gočára. Kolejna wystawa to ekspozycja sali „auto-moto”. Skierowana jest przede wszystkim do dzieci, ale zawiera także informacje o historii sekcji motoryzacyjnej domu handlowego.

W dawnym pomieszczeniu kantorku znajduje się wystawa „biuro szefa”, poświęcona przede wszystkim zaskakująco szerokiej sieci kontaktów handlowych firmy Wenke w całej Europie. Kontynuacją biura jest „warsztat papierniczy”, w którym zwiedzający mogą wykonać replikę produkowanych tu ozdobnych pudełek. Salonik tej części ekspozycji w interaktywny sposób przedstawia projekt „Szlaku rzemiosł” („Via Fabrilis”), prezentując fragmenty zbiorów polskich muzeów partnerskich w Bolesławcu i Kłodzku.

Na pierwszym piętrze można podziwiać dzieła ważnych artystów związanych z Jaroměřem: medaliera i rzeźbiarza Otakara Španiela, rzeźbiarza Josefa Wagnera i malarza Josefa Šímy.

Na trzecim piętrze znajduje się sala poświęcona zmieniającym się wystawom o różnorodnej tematyce. Wystawie zawsze towarzyszy program edukacyjny dla dzieci i młodzieży. Uzupełnieniem wystaw czasowych jest sala gier na sąsiednim poddaszu.

W miesiącach letnich można odpocząć na nowo udostępnionym tarasie domu lub na zrewitalizowanym dziedzińcu, gdzie znajdują się również urządzenia do zabawy dla dzieci.
W muzeum można kupić pamiątki i książki o tematyce regionalnej.

Muzeum Miejskie w Jaroměřu – Stała wystawa historyczna w Josefovie

Stała wystawa historyczna znajduje się na drugim piętrze byłego urzędu zaopatrzenia Twierdzy Josefov wybudowanego w 1788 roku. Na parterze wypiekano chleb, a w magazynach przechowywano żywność, zboże i inne artykuły pierwszej potrzeby dla garnizonu wojskowego. Budynek był wykorzystywany jako magazyn żywnościowy jeszcze w czasach międzywojennych. Po II wojnie światowej do 1992 roku służył jako magazyn sprzętu.

Rozbudowana ekspozycja przedstawia historyczny rozwój Jaroměřa jako miasta czeskich królowych oraz powstanie i rozwój twierdzy Josefov. Obejmuje wiele unikatowych eksponatów: sześciometrową drewnianą łódź z XI wieku, modele bram fortecznych, bogaty zbiór militariów, barokowych i ludowych rzeźb oraz wyrobów rosyjskich jeńców wojennych z okresu I wojny światowej. Życie naszych przodków przybliżają malowane meble ludowe, portrety, a także obrazy i rysunki przedstawiające nieistniejące już części Jaroměřa i Josefova.

Do spaceru po mieście-twierdzy zachęca rzadko spotykany zespół urbanistyczny budynków wojskowych, kościół garnizonowy Wniebowstąpienia Pańskiego oraz kamienice mieszczańskie zbudowane w stylu klasycystycznym i empirowym.

Skip to content