Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu powstało w czerwcu 2007 r., jako instytucja zajmująca się dokumentowaniem dziejów Górnych Łużyc oraz gromadzeniem zbiorów związanych z regionem i ochroną dziedzictwa kulturowego. 

W latach 50. XIII w. w Zgorzelcu osiedliła się duża liczba flamandzkich sukienników. Wkrótce produkcja sukna rozsławiła szeroko gród nad Nysą. W latach 30. i 40. XIX w. eksportowano je do niemieckich księstw naddunajskich, południowych Włoch, Grecji, Turcji, Persji, Indii i Chin. Ponadto od końca XVI w. do poł. XVII w. Zgorzelec był ważnym ośrodkiem produkcji kamionki. Największy kompleks pozostałości po garncarniach, łącznie z piecami wypałowymi i odpadami produkcyjnymi pochodzącymi z okresu od XIV do XVIII w., odkryto na zachodnim brzegu Nysy, na terenie dzisiejszego Görlitz.

W zbiorach Muzeum Łużyckiego znajdują się zabytki archeologiczne, ludowe meble i sprzęty domowe z XVIII–XIX w., kolekcja kartograficzna obejmująca mapy, plany i panoramy oraz zbiory historyczne i ikonograficzne ilustrujące bogate dzieje miasta i regionu. Na wystawę stałą składa się rekonstrukcja wnętrza typowego dla terenu Łużyc domu przysłupowego, gdzie prezentowane są m.in. wyroby miejscowego rzemiosła: meble, różnego typu sprzęty domowe i naczynia ceramiczne pokryte charakterystycznym dla regionu brązowym szkliwem. Pozostałe sale służą prezentacji wystaw czasowych.

Ważną częścią aktywności Muzeum Łużyckiego są działania edukacyjne i popularyzatorskie, skierowane głównie do dzieci i młodzieży, które pozwalają w przystępny sposób przekazać uczestnikom wiedzę z zakresu historii, archeologii czy etnografii.